Քայլվածքս զրնգում է ինձնից շատ առաջ,
Եվ ոտնահետքիս սեպագիր դաշտից
Խուճապահար մի երամի պես
Կյանքս թռչում է ինձնից շատ հեռու…
Այս անգամ՝ բանաստեղ, թարգմանիչ, ՀՀ մշակույթի նախկին նախարար Հովիկ Հովեյանի «զրնգուն քայվածքը» հասավ մինչև «Անժամանակություն» ՝ բանաստեղծությունների իր՝ թվով 14-րդ ժողովածուն:
Մեզ հետ զրույցում բանաստեղծը խոսեց իր վերջին գրքի, գրականության մասին ունեցած իր տեսակետի և ընկալման մասին: Իմացանք նաև, որ պարգևները ո՛չ միայն հաճելի են, այլև թշնամանքի բուն ու նախանձախնդրության առարկա:
Պարո՛ն Հովեյան, վերջերս տեղի ունեցավ Ձեր բանաստեղծությունների 14-րդ՝ «Անժամանակություն» ժողովածուի շնորհանդեսը. ո՞ր անժամանակությանմասին է խոսքը:
-Անժամանակությունը, կարծում եմ, բոլոր ժամանակների անժամանակությունն է և բոլոր ժամանակների ժամանակն է: Բոլոր ժամանակները հավասարազոր են, դրանց մեջ տոկացող էակն է, որ տարբերվում է իր մոտեցումներով ու ընկալումներով:
Այս խորագիրը հատուկ չէր ընտրված, որովհետև գրքում զետեղված բանաստեղծություններն, ըստ իս, բոլոր ժամանակների ուղերձներ են և բոլորին էլ հարիր են:
ՈՒ՞մ եք համարում Ձեր գրական ուսուցիչը:
— Իմ գրական ուսուցիչը գրականությունն է ու կյանքը: Գրողների մեջ ուսուցիչներ, որպես այդպիսին, չեմ ունեցել, բայց ունեցել եմ խորհրդատուներ, լավ բարեկամներ, ինչպես՝ Վահագն Դավթյանը, Սիլվա Կապուտիկյանը, Գևորգ Էմինը: Մի քանի անգամ հանդիպել եմ Համո Սահյանին. երկու-երեք խոքով Վարպետն ինձ բանալի տվեց:
Դուք բազում մրցանակներ ու պարգևներ ունեք, ինչպե՞ս եք վերաբերումդրանց, ի՞նչ են տալիս դրանք Ձեզ:
-Դրանք պատասխանատվության կոչ են և թշնամանքի բուն: Մցանակները երբեմն խառնում են կյանքդ, չարացնում մարդկանց, շրջապատի ստեղծագործողներից ոմանց լարում քո դեմ: Շատերը մտածում են, թե ինչու դու ստացար և ոչ՝ իրենք:
Մրցանակներին ես առանձնապես մեծ ուշադրություն չեմ դարձնում: Իհարկե, հաճելի է, բայց դրանցով չէ, որ ստեղծվում է արվեստը:
Դուք նաև լրագրող եք և բազմաթիվ հոդվածներ ու ժուռնալիստական նյութեր եքհեղինակել.ի՞նչ է ժուռնալիստիկան Ձեզ համար:
-Ես ավարտել եմ ԵՊՀ բանասիրության ֆակուլտետի լրագրության բաժինը, այնպես որ՝ լրագրությունն իմ մասնագիտությունն է, որը ես նաև արվեստ եմ համարում ու շատ կարևոր գործառույթ մեր կյանքում:
Այսօր բավականին նորաձև են դարձել հայհոյախառն արտահայտություններովև բաց տեսարանների նկարագրություններով գրականությունն ուպոեզիան, ինչպե՞ս եք սրան վերաբերվում Դուք:
-Հայհոյախառն արտահայտություններով պոեզիային ես լուրջ չեմ վերաբերվում. Չարլզ Բուկովսկին դրոշակ դարձրած ու փողոցային ոճով գրելով գրականություն մտնելն այքան էլ ճիշտ չեմ համարում: Բայց կարելի է նաև շատ գեղեցիկ հայհոյել.հայհոյանք կա, որ աստվածային աղոթք կարող է հիշեցնել: Թե ինչպես ես հայհոյում՝ սա է կարևորը պոեզիայում: Բացն էլ կարելի է ներկայացնել, բայց ինչպե՞ս՝ այստեղ է, որ տարանջատվում են պրոֆեսիոնալն ու սիրողականը:
Այսօր շատ է շրջանառվում այն տեսակետը, թե ժամանակակից հայ գրողներինհասարակությունը չի ճանաչում ու չի ընթերցում, ի՞նչ եք կարծում՝ ու՞մբացթողումն է սա՝ ընթերցողի՞, թե՞ գրողի:
-Գրողների՝ Հայաստանում ճանաչման խնդիրը կախված է ավելի շատ ընթերցողից և երկրի տնտեսական ու քաղաքական առաջընթացից: Բայց արտերկրում ճանաչելիության հարցը պետք է լուծվի թարգմանական ակադեմիայի հիմնադրմամբ: Մինչև դա չարվի, մեր գրողները չեն կարողանա հանրահռչակվել ինչպես որ կցանկանայինք: Հենց այդ հանրահռչակմանն էր միտված նաև վերջերս կայացած «Գրական տապան» փառատոնը, որի բացմանը ես հրավիրված էի, սակայն չկարողացա ներկա գտնվել: Սա տարբեր ժողովուրդների գրողների միջև փոխհաղորդակցության հիանալի հնարավորություն է:
