Durun lütfen yüklemiyor...
Logo

Haber akışına abone olun

Makaleler

ՄԱՀՎԱՆԸ ՀԱՂԹՈՂՆԵՐԻՑ ՄԵԿԸ. ԽԱՉԻԿ ԱԹԱՆՅԱՆ

03:42, cumartesi, 16 eylül, 2017
ՄԱՀՎԱՆԸ ՀԱՂԹՈՂՆԵՐԻՑ ՄԵԿԸ. ԽԱՉԻԿ ԱԹԱՆՅԱՆ

ԽԱՉԻԿ ԲԵԳԼԱՐԻ ԱԹԱՆՅԱՆ

Ծնվել է 10.07.1967թ. ՀՀ Մասիսի շրջանի Հովտաշատ գյուղում, զոհվել է 06.09.1992թ. ԼՂՀ Մարտակերտի շրջանում, Հարությունագոմերի մերձակայքում...
    

...Երկու ամիս առաջ նա կտոներ իր 50-ամյակը, կարող էր ընտանիք ու զավակներ ունենալ, ծննդյան տորթը զարդարող մոմերի բոցով այդ կեսդարյա կյանքի շարունակությունն իր երազանքի գույներով կներկեր ու գուցե նաև արդեն թոռնիկին գրկած, նրան իրավունք կտար առաջինը փչել-հանգցնել մոմերը… «Պապիկ, երազանքդ ի կատար…»:

Նա երբեք պապիկ չի դառնա, չհասցրեց ամուսնանալ, երեխաներ ունենալ: Իր Խաչիկ անունը նվեր ու պատգամ մնաց տարիներ հետո ծնված եղբորորդուն: Սա էլ իր բաժինը վրեժը լուծելու հնարավորություն ունեցավ 2016թ. Ապրիլյան պատերազմում` Քարվաճառում:

Հովտաշատցի Բեգլար Աթանյանի միջնեկ որդին էր Խաչիկը. բարձրահասակ, գեղատես, համեստ ու շիտակ բնավորությամբ: Երբևէ չի ձգտել առանձնակի ուշադրություն գրավել, բայց յուրահատուկ ու նուրբ հումոր ուներ, գերազանցիկ չէր, բայց առավել հետաքրքրվում էր պատմություն առարկայով: Համագյուղացիները, դասղեկը, եղբայրն ու ընկերները, ժպիտով ու սիրով են հիշում Խաչիկին…

ԽՍՀՄ բանակում ծառայել էր հեռավոր Մոնղոլիայում, վերադարձից հետո նորից անցավ ծառայության, այս անգամ Մասիսի Հրշեջ կայանում:

Եղբայրը` Վոլոդյան է հիշում.

- Մինչ Վազգեն Սարգսյանի 1992թ. օգոստոսի 15-ի` Մահապարտների գումարտակ ստեղծելու կոչը, Խաչիկը ակտիվորեն մասնակցում էր Արցախյան ազատագրական պայքարին. ցույցերին, միտինգներին: Լսելով Սպարապետի հեռուստակոչը, հաջորդ օրը մեկնեց Երևան, անդամագրվեց «Արծիվ մահապարտների» զորագնդին:

Թերթում եմ գումարտակի արխիվը. ամենասկսբնական ցուցակներում նա 81-րդ համարն է: Օրվա վերջում 500-ից վաղուց անցել, թիվն առաջ էր գնացել: Հայրենիքի համար մինչև արյան վերջին կաթիլը նվիրվելու պատրաստակամություն էին հայտնում հազարավոր ազատամարտիկներ: Ընտրվեցին ոգով ու բազկով առավել պինդ տղաները: Նրանցից մեկը` Խաչիկ Աթանյանն էր, որ ընդգրկվեց 4-րդ վաշտի կազմում, որպես հրաձիգ: Այս վաշտում հիմնականում Կոտայքի Նոր Գեղիի, և Վանաձորի «Լոռվա տղերք» ջոկատների տղաներն էին:

Մարտավարական պարապմունքներն անցան Մայրաքաղաքային գնդում: Մարտընկերները Խաչիկին կատակով Աշխարհաբեկ էին ասում: Այնքան բարձրահասակ էր, որ Վազգեն Սարգսյանը շարքում նկատել ու ժպիտով ասել էր. «Աշխարհաբեկ, գլուխդ ցած կպահես»: Իսկ նա, իր յուրահատուկ հումորով պարտքը վերադարձրել էր` այդ օրերին հնարավոր լավագույն ռազմական հանդերձանքն ստանալիս. «Սա՞ եք տալիս, -ասել էր, - բա մենք էլ մտածում էինք Ռեմբոյի հագուստ ու զենք ենք ստանալու»: Վազգենը ժպտացել էր. «Սա’ ունենք հիմա, սրանո’վ ենք կռվելու, ու հաղթելու»:

Օգոստոսի վերջին օրը երեկոյան Մահապարտները Եռաբլուրում մոմերի լույսի տակ երդվեցին: Հաջորդ օրն արդեն Արցախում էին: Թշնամին ընդհուպ մոտեցել էր Գանձասարին: Մի քանի ժամ ուշացումն անգամ ճակատագրական էր լինելու, բայց Մահապարտների «Արծիվ» գումարտակը Լեռնային Ղարաբաղի ռազմաճակատի ամենադժվարին հատվածում սեպտեմբերի առաջին լուսաբացից առաջ սկսեց մասսայական սխրանքի ուղին, բեկելով պատերազմի ընթացքը:

Խաչիկը մասնակցեց Մարտակերտի շրջանի Վանք /Գանձասար/, Պողոսագոմեր, Հարությունագոմեր, Չլդրան գյուղերի պաշտպանության և ազատագրության համար մղվող մարտերին: Զոհվեց Հարությունագոմերի մոտ… սեպտեմբերի 6-ին:

Այդ օրվա մասին գումարտակի սխրանքը լուսաբանող «Մահապարտները» գրքում զետեղված «Ժամանակագրական ամփոփագրում» ասվում է.

06.09.92թ.-Ժամը 10.30 րոպեին հակառակորդը սկսեց հարձակումը, անհավասար մարտի մտանք: Աջ թևում դիրքային պաշտպանության անցավ Նոր Գեղիի դասակը: Թշնամին ձախ թևից փորձեց մեզ օղակի մեջ առնել: Ճարահատ Սարոն տեղափոխվեց այդ թևը, որտեղ և առաջինը ընկավ Երիցյան Յուրան: Սուրենը /Ղազարյան-ծ.թ. հեղ/ վիրավորվեց, սակայն զենքը ձեռքին շարունակում էր կրակել: Այդ ընթացքում մի քանիսը խուճապահար էին եղել, փորձում էին նահանջել: Անկանոն նահանջի պատճառով մենք 7-ը զոհ, նույնքան էլ վիրավոր տվեցինք, բայց մյուսները շարունակում էին խիզախորեն կռվել: Ազերիների շարքերում կային նաև ռուսներ, որոնք մեր ուղղությամբ նռնակներ նետելով, շրջափակման պատրանք ստեղծելով պահանջում էին գերի հանձնվել: Ընդհանուր հրամանատարը կարգադրեց ուժերը տեղաբաշխել ձորի ուղղությամբ, թույլ չտալ թշնամուն անցնել գետը: Հակառակորդը կարծելով, որ մենք լրացուցիչ ուժեր ենք ստացել, սկսեց նահանջել, ճանապարհին հասցնելով ստուգողական կրակոցներով խոցել մեր զոհված մարտընկերներին: Այդ օրը զոհերի թիվը 8-ի, վիրավորներինը 11-ի հասավ: Լուսաբացին, սակայն պարզվեց, որ հակառակորդը թողել է 3 տասնյակից ավելի զոհ, այդքան էլ վիրավոր:

Սարոն, ում մասին հիշվում է ամփոփագրում, պատմում է, որ երբ ինքն արդեն վիրավորված էր, Խաչիկը դեռ շարունակում էր մարտընչել: Նա հրաձիգ էր, բայց նաև գնդացրով էր կռվում: «Կարգին, դուխով տղա էր» -ափսոսանքով ու հպարտությամբ հիշում է մարտընկերը, ավելացնելով, որ արդեն հոսպիտալում է տեղեկացել Խաչիկ Աթանյանի, Արթուր Սարուխանյանի, Մուսայել Պարոնյանի, Սամվել Գևորգյանի զոհվելու մասին:

Այդ դիրքերը մի քանի օր անց մերոնք վերագրավելով կարողացել են տղաների դիակները բերել, ցավոք թուրքերի «ձեռագիրը» ակնհայտ էր...

Խաչիկ Բեգլարի Աթանյանը հետմահու պարգևատրվել է ՀՀ և ԼՂՀ «Արիության» մեդալներով, «Արծիվ մահապարտներ» կրծքանշանով և «Արծիվ մահապարտ.Վազգեն Սարգսյան» շքանշանով: Ծննդավայրում` Մասիսի շրջանի Հովտաշատ գյուղում Խաչիկի անունով թաղամաս են կոչել, հիշում և ոգեկոչում են հովտաշատցի մյուս երեք զոհված ազատամարտիկներին նույնպես:

Օրերս, «Արծիվ մահապարտների միության» նախաձեռնությամբ, Հովտաշատի գյուղապետարանի հետ համատեղ կազմակերպվեց Փառաց արարողություն. նրա ուսանած դպրոցում անցկացվեց հիշատակի ու մեծարման ցերեկույթ` «Փառք անմահներին» խորագրով:

ՀՀ ՊՆ «Արծիվ մահապարտների» ՀՆԳ ընդհանուր համակարգող հրամանատար, համանուն միության հիմնադիր նախագահ գեներալ -մայոր Աստվածատուր Պետրոսյանը նրա եղբորը` Վոլոդյա Աթանյանին հանձնեց Խաչիկ Աթանյանին հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար տրված հետմահու պարգևները:

Արծիվ մահապարտ Խաչիկ Աթանյանի մարտական ուղին լուսաբանող հուշանկյուն հիմնվեց դպրոցում:

Նրա երկրային և ոգեղեն կյանքի երկու 25-ամյակները խորհրդանշող մոմերը վառվեցին մահարձանի դիմաց: Երազանքդ ի կատար, Անպարտ-Մահապարտ:

Վ. ԲԱԴԻԿՅԱՆ

1992թ. Երևան, Մայրաքաղաքային գնդում մարտավարական պարապմունքների օրերին, Արցախ մեկնելուց առաջ:Ձախից,կանգնած, 4-ը Խաչիկ Աթանյանը
1992թ. Երևան, Մայրաքաղաքային գնդում մարտավարական պարապմունքների օրերին, Արցախ մեկնելուց առաջ:Ձախից,կանգնած, 4-ը Խաչիկ Աթանյանը
Հովտաշատի դպրոցում.ցերեկույթ Խ.Աթանյանի հիշատակին
Հովտաշատի դպրոցում.ցերեկույթ Խ.Աթանյանի հիշատակին
Հովտաշատի դպրոցում.ցերեկույթ Խ.Աթանյանի հիշատակին
Հովտաշատի դպրոցում.ցերեկույթ Խ.Աթանյանի հիշատակին
Հովտաշատի դպրոցում.ցերեկույթ Խ.Աթանյանի հիշատակին. տնօրեն Եգորյան, ԱԱՄ նախագահ, գեներալ Պետրոսյան, համայնքապետ Թադևոսյան,ԱԱՄ անդամներ Մարտիրոսյան, Մաթևոսյան, Վ.Աթանյան
Հովտաշատի դպրոցում.ցերեկույթ Խ.Աթանյանի հիշատակին. տնօրեն Եգորյան, ԱԱՄ նախագահ, գեներալ Պետրոսյան, համայնքապետ Թադևոսյան,ԱԱՄ անդամներ Մարտիրոսյան, Մաթևոսյան, Վ.Աթանյան
Գեներալ Պետրոսյանը Խ.Աթանյանի պարգևները հանձնում է նրա եղբորը` Վ.Աթանյանին
Գեներալ Պետրոսյանը Խ.Աթանյանի պարգևները հանձնում է նրա եղբորը` Վ.Աթանյանին
Խաչիկն ու Մահապարտների 4-րդ վաշտը
Խաչիկն ու Մահապարտների 4-րդ վաշտը
Դպրոցի ուսուցչական կոլեկտիվի հետ. կենտրոնում զոհված մահապարտի դասղեկը` Հովհաննիսյան
Դպրոցի ուսուցչական կոլեկտիվի հետ. կենտրոնում զոհված մահապարտի դասղեկը` Հովհաննիսյան
Այցելություն և խոնարհում հայրենիքի զինվորին` Արծիվ մահապարտին:
Այցելություն և խոնարհում հայրենիքի զինվորին` Արծիվ մահապարտին:
Bu gönderiyi tanıtın
Makaleyi yayınlamağı hakkında bilgiler veriyoruz Basın sekreteri. Basın sekreteri projenin içinde.
Abone ol ve malalelerin yayınla:
Beğenmek
1
Beğenmemek
0
7286 | 0 | 0
Facebook