Статьи

Այս խորագիրն էր կրում ՀՀ Գեղարքունիքի մարզի Զոլաքար գյուղի N1 միջնակարգ դպրոցի հերթական

միջոցառումը՝ նվիրված Հայոց Մեծ Եղեռնի 100-ամյա տարելիցին։Ապրիլի 23-ին՝ ցեղասպանության զո-

հերի Սրբադասման օրը, դպրոցի ուսուցչական կոլեկտիվն ու աշակերտները երեկոյան ժամը 19°°-ին

հավաքվեցին դպրոցում։ Ժամը19⁰⁰-ին պահպանվեց հանրապետությունում հայտարարված լռության

մեկ րոպեն, հետո աշակերտները վառեցին իրենց իսկ պատրաստած ջահերը: Սկսվեց երթը՝ դեպի գյուղի

անվանակիր Զոլախաչ խաչքարը, որն ի դեպ, մեր հանրապետության ամենաբարձր խաչքարն է։ Խաչ- քարի մոտ դպրոցի տնօրեն Թ. Սողոյանը հավաքված համագյուղացիներին ներկայացրեց ջահերով երթի իմաստն ու նպատակը, նշեց, որ թեև գյուղում չկա Եղեռնի զոհերի հիշատակն անմահացնող հու-

շարձան, սակայն այս խաչքարը ևս պատմական նշանակություն ունի։ Այն հիմնել են Պատմական Հա- յաստանի Ալաշկերտի գավառի Զիրո գյուղից այստեղ գաղթած մեր պապերը, ուստի մոմավառությունն

իրականացվում է այստեղ։

Երեխաներն իրենց երգերով, մոմավառությամբ ու խոնարհումով հարգեցին Եղեռնի բոլոր զոհերի հի-

շատակը։Նրանց թե՛ պաստառները, թե՛ ելույթները և թե՛ հայացքները խոսուն էին։ Միջոցառումը շարու-

նակվեց հաջորդ օրը՝ ապրիլի 24-ին, գյուղի կենտրոնում գտնվող Անհայտ Զինվորի հուշարձանի մոտ։

Այստեղ աշակերտները ներկայացրին 1890-1920-ական թվականներին թուրք բարբարոս իշխանավորնե-

րի ու արնածարավ զինվորների կատարած սարսափելի կոտորածների պատմությունը։ Խոսեցին «Նե-

մեզիս» գործողության մասին։ Պատմեցին, թե ինչպես մոտ մեկ տասնյակ հայ երիտասարդներ, իրենց ի վերուստ տրված իրավունքով, ի կատար ածեցին թուրքական դատարանի կայացրած մահապատժի «հե-

ռակա» դատավճիռն ՝ ընդդեմ Թալեաթ, Էնվեր, Ջեմալ փաշաների ու նրանց նման գազանների։

Երեխաներն իրենց ելույթներով ոգեկոչեցին բոլոր նրանց, ովքեր չկարողացան փրկվել թուրքական ա-

նագորույն յաթաղանից, արտահայտեցին հայ ժողովրդի երախտագիտությունը նրանց հանդեպ, ովքեր

Ճանաչում ու հարգում են հայոց մեծագույն վիշտը և հատուցում են պահանջում Թուրքիայի ներկայիս

իշխանություններից, նաև՝ արտահայտեցին հայ հոգու կորովն ու ուժը. «Հավերժ կապրի հայ ժողովուր-

դը, իր բիբլիական Մասսի լանջերին կծածանի սուրբ Եռագույնը, կծաղկեցնի հող-հայրենին» ։

Ապրելու և արարելու հաստատակամությամբ ու կոչով էլ ավարտվեց միջոցառումը։ Մատաղ սերուն-

դը պետք է իմանա իր պատմությունը, պետք է հիշի ու հարգի իր ժողովրդի անցած ուղին իրենց արյամբ սրբագործած բոլոր հայորդիներին, ապրի արարելով ու ստեղծագործելով, պահելով ու պահպանելով իր

նախնիների թողած ժառանգությունն ու հոգևոր գանձերը։