Տատիկի ժառանգությունը. հայկական փախլավա պատրաստելու արվեստը
 Փախլավան արևելյան ուտեստ է՝ սիրված շատերի կողմից։ Թխվածքի այս տեսակն ունի տարբեր բաղադրատոմսեր, որոնց բազմազանությունը կախված է տարբեր մշակույթներից։ Հայկական խմորեղեն․ Փախլավա բաղադրություն Ինչպես յուրաքանչյուր այլ բաղադրատոմս, այնպես էլ հայկական փախլավայի բաղադրատոմսն առանձնանում է իր յուրահատկությամբ, իսկ առանցքային դեր ունեն ընդեղենի երեք տեսակները՝ նուշը, ընկույզը և պիստակը։ Փախլավայի միջուկը Բազմաշերտ խմորեղենի յուրահատկությունը կազմում է հենց նրա միջուկը, որը համտեսելու հենց առաջին վայրկյանից հնարավոր է զգալ ընդեղենի քաղցրահամ և նուրբ համադրությունը։ Նման միջուկ ստանալու համար անհրաժեշտ է մանրացնել ընկույզներն այնքան, մինչև դրանք կստանան անհրաժեշտ խտությունը։ Ստացված զանգվածին անհրաժեշտ է ավելացնել դարչին, շաքարավազ (կամ շաքարի փոշի) և վանիլ։ Հավելումների անհրաժեշտ քանակությունը կարող է որոշվել ըստ ճաշակի և չափաբաժնի։ Փախլավայի խմորը Փախլավայի խմոր ստանալու համար անհրաժեշտ է կաթ, խմորիչ և շաքարավազ, այնուհետև թողնել այն մոտավորապես 10 րոպե՝ հանգստանալու համար։ Այդ ընթացքում անհրաժեշտ է խառնել ալյուրը մեկ այլ տարայի մեջ, ավելացնել հալեցված սերուցքային կարագ, թթվասեր, ձու և աղ։ Ստացված զանգվածին անհրաժեշտ է ավելացնել հասունացած խմորիչը և հունցել մինչև փափուկ խմորի ստացումը, որից հետո անհրաժեշտ է ծածկել այն սրբիչով մոտ 1, 5 ժամ և պահել այն տաք տեղում։ Արդեն հասուն խմորը հարկավոր է բաժանել հավասար մասերի (նախընտրելի է ստանալ 13 հավասար մասեր) ։ Ստացված մասերից երկուսն անհրաժեշտ է միացնել իրար։ Արդյունքում կստացվեն խմորային փոքր շերտեր (ցանկալի է 11 կտոր) և մեկ հաստ կտոր։ Տարայի նախապատրաստումը Տարայի վրա անհրաժեշտ է քսել կարագ՝ փոքր քանակության։ Այդ ընթացքում հարկավոր է միացնել վառարանը՝ ջեռուցման ցածր մակարդակով և տաքացնել տարան։ Այդ ընթացքում անհրաժեշտ է վերցնել հավի ձու և հարել մինչև այն կստանա կրեմային տեսք, ինչից հետո ավելացնել սառեցված ճարպ և շարունակել հարել։ Փախլավայի շերտավորումը Փախլավա պատրաստելու յուրաքանչյուր բաղադրիչ և պատրաստման ընթացակարգ առանձնանում է իր յուրահատկությամբ, և բացառություն չէ շերտավորման ու կտրատման արվեստը։ Արդեն իսկ պատրաստված խմորի շերտերին անհրաժեշտ է քսել կարագ (գործընթացը կարող եք իրականացնել հրուշակեղենի խոզանակի օգնությամբ) ։ Կարագով պատված տարայի մեջ անհրաժեշտ է դնել պատրաստ խմորի մեծ բաժինը։ Շերտի մակերեսին կրկին անհրաժեշտ է քսել կարագ և ավելացնել պատրաստի միջուկը, այնուհետև կրկնել գործողությունը։ Վերջում անհրաժեշտ է կտրատել խմորը շեղանկյունաձև և յուրաքանչյուր բաժնի վրա դնել մեկական ընկույզ։ Փախլավայի թխումը Թխել անհրաժեշտ է 15 րոպե՝ 180°C ջերմաստիճանով։ Հարկ է նշել, որ թխվելու ընթացքում կտրատված բաժինները կարող են կրկին կպչել միմյանց, այս դեպքում անհրաժեշտ է կրկին կտրատել խմորը՝ շեղանկյուն ձևը վերականգնելու նպատակով, ինչից հետո մակերեսին ավելացնել հալեցված կարագ և այն ջեռոցում թողնել ևս 25 րոպե։
Ամփոփում․ Փախլավան որպես մշակույթի և ժառանգության բաղադրիչ Փախլավայի պատրաստման գործընթացն ընգրկում է ստեղծարարության և դարերով փոխանցվող հարուստ բաղադրատոմսի կատարելագործման նրբությունը, որտեղ առանցքային մաս է կազմում հայկական բաղադրատոմսերով թխվածքներ պատրաստելու բազմաշերտ արվեստը։ |
