Խնդրում ենք սպասել...

Հոդվածներ

ՍԻԼՎԱ ԿԱՊՈՒՏԻԿՅԱՆ

Armenak Avetisyan
Հեղինակ`
Armenak Avetisyan
17:11, ուրբաթ, 20 հունվարի, 2017 թ.
ՍԻԼՎԱ ԿԱՊՈՒՏԻԿՅԱՆ
     ԲԱՆԱՍՏԵՂԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
     000
     Հպարտ, բյուրեղյա քո ծաղկամանում
     Ահով նվիրած իմ ծաղիկները
     Օրերով անջու՛ր, անջու՛ր են մնուն։
    
     Ու կաթիլ- կաթիլ՝ թոշնած թերթերը
     Արցունքներիս պես ընկնում են նկուն
     Գրասեղանիդ սառը ապակուն…
    
    
    
     * * *
     Շարվել ենք շարված, կողք կողքի-
     Շախմատի քարերի նման-
     Ուզում ենք հաղթել մեկ մեկի-
     Շախմատի քարերի նման.
     Բայց մեկ է, զինվոր թե արքա՝
     Հաղթենք էլ, իջնելու ենք ցած
     Տախտակին նորերն են շարքի-
     Շախմատի քարերի նման…
    
    
    
     ԴԵՌ ՀԱՎԱՏԱ
    
     Դու՝ փորձաքար իմ ժողովուրդ, ,
     Ինչքան էլ որ խոր մոլորվես,
     Երկրպագես կուռքերին սուտ,
     Ես մոր նման ներում եմ քեզ։
    
     Դու՝ տաքգլուխ Սասնա Դավիթ,
     Դու՝ իմաստուն Սասնա Մհեր,
     Թեկուզ եվ ծեր ու ալեհեր,
     Բայց մնում ես դու միամիտ։
    
     Հավատացիր, թե հիրավի
     Գարին դարձավ ընկուզաչափ,
     Ու դուրս եկար քարանձաւվից
     Ու խաբվեցիր դու չարաչար։
    
     Այնքան դառն է կյանքդ ու գորշ,
     Ու գալիքդ իրականում,
     Որ փակում ես աչքդ ու քո
     Խաբկանքին ես ապավինում։
    
     Ու տեսնում ես ամեն ի՛նչ վառ,
     Թև ես առնում չեղած տեղից,
     Նորոգվում ես բնազդաբար
     Ու հառնում ես մոխիրներից։
    
     Քո խաբվելն է քեզ պահպանում,
     Ու հին խոսքդ՝ «Աստված կտա» .
     Դու՝ միֆերով ապրող մանուկ,
     Դեռ հաւատա՜, դեռ հաւատա՜...
    
    
    
     ԿԱՑԻՆՆ ՈՒ ԾԱՌԸ
    
     Ասում են, երբ փայտահատը՝ կացինն առած
     Մոտենում է, որ ճյուղատի ծառը կանգուն,
     Ծառն զգում է կացնի շունչը մահատարած,
     Ծառն զգում է, ինչպես մարդն է ահը զգում։
    
     Ծառն զգում է Եվ օրհասի իր բնազդով
     Ճյուղերի մեջ, ճյուղերից ներս՝ լարված ցավից.
     Հավաքում է հյութերը ողջ, սաղմ ու ավիշ
     Ու մղում վար, արմատներն է մղում տենդով։
    
     Զուր են սրում կացինները, զուր են սրում,
     Կարծում են, թե այդ ես, որ կաս՝ թույլ ու հլու։
     Բյուր անգամներ ճյուղատել են քեզ դարերում,
     Բյուր անգամվա դու փորձ ունես ընձյուղելու...
    
    
    
     ԷՐՎՈՒՄ ԵՄ, ԷՐՎՈՒՄ
    
     Ես նրան տեսա իր մոլեգնության գերագույն պահին.
     Հևիհև ռիթմից դեմքը փոխված էր - այլայլված, դեղնած.
     Ականջը դոփող եղանակի տակ մի անմարդկային
     Ծռմըռվում էր նա։
     Իսկ երբ ցավագար պատեֆոնն արդեն մարեց շնչաբեկ,
     Դեռ քըրտնաթաթաթախ երգապնակը ես ձեռքս առա.
     Երգապնակը... Նրա երեսին տնաբույս մի ձեռք
     Խև ռոք-ն-ռոլի ձայնագրություն էր կպցրել բարակ։
     Թաղանթի տակից մեր գրերն էին մանրիկ երևում,
     Մեր երգն եր այնտեղ - «Էրվում եմ, էրվում» ...
    
     Մթնեցին ասես աչքերս հանկարծ,
     Սեղմվեց հոգիս վիրավորանքից, զայրույթից, ցավից.
     Թվաց, որ այստեղ, այս սենյակներում
     Իմ Կոմիտասը - հրից ու սրից հազիվ փրկված
     Մի երրորդ անգամ մեռնում է ցավից...
    
     Դու, երիտասարդ.
     Դու, որ նշաձև սև աչքեր ունես և ունքեր կեռման,
     Որ գեղեցիկ ես Արայի նըման,
     Խորհե՞լ ես արդյոք, թե ինչքան էր պետք քո հին հայրերին
     Զոհաբերություն, ոգի և գորով,
     Որ մեր այդ երգը - Գողթան գուսանի դողդոջ շուրթերից
     Դժվար դարերի թոհուբոհերին
     Տոկար ու հասներ ճարտարարվեստի դարին այս նորոգ
     Ու դառնար խոսուն մի երգապնակ...
     Եվ հիմա, հիմա դու հեշտ ու հանգիստ, անտարբեր սրտով
     Խեղդել ես նրան ցելուլոիդի լըպրծուն շերտով,
     Տրորել խենել այդ երաժշտության սըմբակների տակ...
     Ո՛չ, կանգնի՛ր, կանգնի՛ր,
     Մի՛ թողնիր, որ մեղկ այդ ալիքները կեսգիշերային -
     Օվկիանոսների այն ափից եկած,
     Քեզ - քաշած իրենց ալեպտույտում - պոկեն քո ծառից,
     Եվ դու - շյուղի պես մի հողմահալած -
     Անտուն, անարմատ հածես աշխարով,
     Չորանաս, ընկնես հեռու մի հողում։
     Մի՛ թողնիր, որ այն, ինչ որ դարերում
     Թշնամին անել ջարդով ու սըրով,
     Չկարողացավ
     Արվի խոսքերի փաղաքուշ փայլով,
     Ժպիտով սիրուն,
     Երգով, համբույրով ու գուրգուրելով...
    
     Պոկի՛ր, շուտ պոկի՛ր երգապնակից
     Կրակե շապիկն այդ կանաչավուն.
     Լսում ես, օտար թաղանթի տակից
     Հարազատ մի ձայն կանչում է ցավով, -
     «Էրվում եմ, էրվում» ...
    
    
    
     ԱԲՈՎՅԱՆ ՓՈՂՈՑ
    
     Մի պայծառ ճամփա, մի զվարթ փողոց -
     Շուրթին անունը մեր Աբովյանի,
     Ձգվում է, փռվում - ծառով, ծիծաղով
     Կանաչ սրտի մեջ մեր Երևանի.
    
     Բացվել են ուրիշ շքեղ փողոցներ,
     Ու սերունդներ են եկել ու անցել,
     Բայց նա ինչպես հին ու առաջին սեր
     Նորից ամենից թանկն է մնացել.
    
     Տխրում է հոգին - իր գիրկն ենք գնում,
     Երբ ուրախ ենք մենք այնտեղ ենք կրկին
     Երբ մտերմի է սիրտըորոնում
     Այնտեղ ե գտնում իր որոնածին.
    
     Ու երբ մթնում է մեր միտքը բարի
     Հայոց հինավուրց բախտի մռայլով
     Մեզ սփոփում է նրա մայթերի
     Կենդանությունը, աշխույժը խռով.
    
     Ասես երակն է աշխարհի հայոց
     Որ բաբախում է հավերժ կենդանի
     Մի պայծառ ճամբա, մի զվարթ փողոծ
     Շուրթին - անունը մեր Աբովյանի...
    
    
    
     ԻՆՔՆԱՀԵՌԱՑՈՒՄ
    
     Կարոտում եմ.
     Ինքս՝ իմ մեջ, ինձ հետ մնալ - կարոտում եմ.
     Զարթնել՝ անհոգ,
     Մանուկ օրվա հետ մանկանալ - կարոտում եմ.
     Դուրս գալ տնից ու անճանաչ գնա՜լ, գնա՜լ- կարոտում եմ.
     Գտած մի նոր տողի համար
     Աշխարհի՜ չափ ուրախանալ - կարոտում եմ.
     Քո մի խոսքից առավոտել,
     Թաքուն բախտով ներսից հորդել,
     Փխրել, տխրել ու կարոտել - կարոտում եմ.
     Հազար տեսակ հոգս ու հարցում՝
     Մեկը մեկից առաջ ընկած՝
     Ինձ առել են իրենց տենդոտ հրմշտոցում,
     Ինձ՝ ինձանից հեռացնո՜ւմ են, անջատո՜ւմ են.
     Եվ զգում եմ մեկ էլ հանկարծ
     Որ ինքս՝ ինձ կարոտո՜ւմ եմ ...
    
    
    
     * * *
     Այնպես անփո՜ւյթ, այնպես հանգի՜ստ,
     Անցնում ես իմ տան մոտով,
     Մինչ ես ուրիշ տեղերում իսկ
     Քե՜զ եմ փնտրում կարոտով։
    
     Ասում են, թե մոռացել ես,
     Չեմ հավատում, իմ անգին,
     Պարզապես դու հեռացել ես,
     Մոտս թողել քո հոգին։
    
     Եվ այնպես հեշտ, այնպես խնդուն
     Մատնո՜ւմ ես ինձ աշխարհին,
     Մինչ դողում է, որպես երդում
     Անունդ իմ շուրթերին։
    
     Ասում են, թե ինձ դավել ես,
     Չեմ հավատում, իմ անգին,
     Պարզապես դու խռովել ես,
     Ու տանջում ես իմ հոգին։
    
     Անցնում ես դու ու չես նայում,
     Մինչ ես կանգնած մոլորուն,
     Քեզ աչքերիս մեջ եմ պահում
     Ու տանում եմ հետս տուն։
    
    
    
     * * *
     Արի, արի, արի
     Թեկուզ վերջին անգամ,
     Թեկուզ քայլով դժկան
     Միայն արի, արի։
    
     Թեկուզ բերես դու ինձ
     Նոր բաժանման թախից
     Անդարձ գնաս նորից,
     Միայն արի, արի։
    
     Թեկուզ անսեր անցիր,
     Թեկուզ հեգնող ու խիստ,
     Թեկուզ խայթող ու բիրտ,
     Միայն արի, արի։
    
     Թեկուզ բերես դու ինձ,
     Մի նոր դավի կսկից,
     Թեկուզ ուրիշ գրկից,
     Միայն արի, արի։
    
    
    
     ՍԵՐ
    
     Այսօր առավոտ նայեցիր դու ինձ
     Այնպես մտերիմ, այնպես տնօրյա
     Մի շղարշ հայացք քո լուրջ աչքերից
     Հյուսվեց դեպի ինձ, փռվեց ինձ վրա։
    
     Եվ առավոտից թափառու եմ ես
     Պարուրված քո այդ հայացքով նիրհուն
     Դու երկնքի պես գալիս ես ինձ հետ,
     Դու երկնքի պես մնում ես հեռվում։
    
     Վաղուց կարոտած մեղեդու նման
     Ծանոթ մի թախիծ իմ սիրտն է լցվել,
     Արցունքներ, գանձեր իմ պատանության
     Դուք կաք, դուք եկաք, դուք չեք սպառվել։
    
    
    
     * * *
     Թափառում ենք փողոցներում
     Ես քո սիրով, դու՝ ուրիշի,
     Այրվում ենք մենք հրդեհներում՝
     Ես քո հրով դու՝ ուրիշի։
    
     Կարոտում ենք, խնդում, տխրում՝
     Ես քո խոսքավ դու ուրիշի,
     Սուզվում քաղցր երազներում՝
     Ես քո տեսքով, դու ուրիշի։
    
     Էհ ինչ արած, բախտը խռով,
     Թող աշխարհում մեզ չհիշի,
     Միայն ապրենք մենք սիրելով՝
     Թեկուզ ես քեզ, դու՝ ուրիշի…
    
    
    
     Երգ Երգոց
    
     Ինձ շատ բան տվեց բախտը աշխարհում,
     Միայն չտվեց երջանիկ մի սեր.
     Չտվեց, որ ես հոգով անդադրում
     Դեռ տենչամ, փնտրեմ, չգտնեմ ես դեռ, -
     Չտվեց, որ միշտ ազնիվ մի կարոտ
     Մեղեդու նման թրթռա իմ մեջ,
     Որ ինձ հետ զարթնի ամեն առավոտ
     Ինչ որ մի տագնապ, անհասի մի տենչ, -
     Որ մենակ լուսնի տեսքից հառաչեմ,
     Կանչող ծառերի լեզուն հասկանամ,
     Որ թաղծոտ երգը օդի պես շնչեմ,
     Որ Վերթերի հետ տառապեմ ու լամ .-
     Որ իմ մեջ առնեմ աշխարհն անհագուրդ
     Ու տամ աշխարհում սիրտ հոգի ու գանձ,
     Ապրեմ իմ այս խենթ վատնումով հարուստ,
     Իմ կորուստներով՝ ահսահման գտած,
     Չտվեց, որ ես միայն չլցվեմ
     Խուլ երջանկությամբ՝ անընտել ցավին,
     Չլացող աչքի արցունքը տեսնեմ,
     Լսեմ խոսքը՝ չասված տակավին,
     Որ բյուր քույրերիս խռովքն անհատում
     Զգամ իմ արյամբ, էությամբ իմ ողջ,
     Որ մի էջ՝ հայոց երգի մատյանում
     Լցվի հավերժող հառաչով կնոջ։
    
    
    
     Առաջին համբույր
    
     Այս իրիկուն ես ուշ դարձա, ուշ դարձա տուն,
     Ես դարձա տուն այսօր շիկնած ու ահադեմ.
     Թվաց բոլորը փողոցում ինձ են նայում
     Եվ իմ մասին արդեն դիտեն, արդեն գիտեն։
    
     Այս իրիկուն ես ուշ դարձա, ուշ դարձա տուն
     Ես դարձա տուն, եվ տխուր էր սիրտս տխուր,
     Թվաց անդարձ կորցրել եմ գանձ մի անհուն,
     Եվ իմ աչքին ափսոսանքի արցունք կար լուռ։
    
     Ես տուն դարձա ու հոգուս մեջ ահ կար թաքուն,
     Դռների մոտ մայրս, մայրս ելավ իմ դեմ.
     Նրա աչքերում ես փնտրեցի կասկած ու քեն,
     Եվ նախատիք ես փնտրեցի նրա աչքերում։
    
     Բայց, ոչ, այնտեղ նույն գորովն էր, նույն սերը հեզ
     Նայում էր նա այնպես խաղաղ ու անսքող.
     - Ախ, մի նայիր ինձ ալյեվս մանկան որպես,
     Մայր փոխվել է, փոխվել է արդեն աղջիկը քո։
    
    
    
     * * *
     Դու վայրի ժայռի ծայրին
     Քմահաճ կակաչ լինես,
     Ես նայեմ, նայեմ վերից
     Ու քեզնից կարոտ մնամ։
     Դու խորունկ խորունկ ձորում
     Ինձ կանչող կարկաչ լինես,
     Ես անզոր նայեմ վերից
     Ու քեզնից ծարավ գնամ։
    
     Դու ծավի ծովի ծոցում
     Մարգարիտ քարը լինես,
     Ես անհույս նայեմ ափից
     Ու քեզնից անհաս մնամ.
     Դու հավերժ մոտ ու հեռու՝
     Մեր Մասիս սարը լինես
     Ես նայեմ, այրվեմ անվերջ
     Ու քեզնից անհաս մնամ…
    
    
    
     Սիրո երգ
    
     Թե ես չեմ սիրում, չեմ սիրում քեզ,
     Ինչու է ձմեռն այսքան գարուն,
     Ձմռան արեվը այսքան այրում,
     Անխոս երկինքը այսքան անհուն,
     Եթե ես չեմ սիրում, չեմ սիրում քեզ։
    
     Եթե դու չես սիրում, չես սիրում ինձ,
     Հապա ինչու են ձեր փողոցում
     Այդքան սիրով ինձ ճամփա բացում
     Անցորդներ, տներ, մայթեր ու ձյուն,
     Եթե դու չես սիրում, չես սիրում ինձ։
    
     Ու թե չենք սիրում մենք իրարու,
     Ինչու են աստղերն այսքան անթիվ,
     Այսքան գեղեցիկ գիշեր ու տիվ,
     Աշխարհը այսքան հաշտ ու ազնիվ,
     Եթե չենք սիրում մենք իրարու։
    
    
    
     ՑԱՎՈՏ ՍԵՐ
    
     Սենտիմենտալ եմ դարձել ես այնքան,
     Լաց լինելու չափ դարձել եմ բարի,
     ՈՒզում եմ գրկել պատահած մանկան,
     Հեզ ականջ դնել դողդոջ ծերերին։
    
     Հարցնել՝ ո՞ւր է հայրիկդ, բալիկ,
     Որտե՞ղ է որդիդ, իմ տխուր եղբայր,
     Ո՞ր օտար երկրում կռիվ է տալիս՝
     Ձեզ ապրելու փող ղրկելու համար։
    
     Թռչնահար կանանց՝ վաթսունին հակված,
     Որ դեռ ջանում են երևալ ջահել,
     Մոտենալ, ասել. «Ի՜նչ լավ ես հագված»,
     Ասել մի քիչ սուտ, բայց մոգիչ բառեր։
    
     Ասել կնոջն այս՝ դեռ սիրունատես,
     Պայուսակներով ծանր բեռնված,
     - Հերիք Դուբայի ճամփեքը չափես,
     Ինչ է թե տանը չմնան անհաց։
    
     Դեսպանատան մոտ՝ շվար խմբերին
     Տրտում թախանձել՝ որդիս, մի՛ գնա.
     Ձախորդ օրերը, կասեր Ջիվանին,
     Կուգան ու կերթան, էսպես չի մնա։
    
     Որդուն կորցրած մորը տեսնելիս
     ՈՒզում եմ չոքել, մրմնջալ «Մեղա՜» .
     Աղետի գոտու տարապյալներից
     Ես եմ ամաչում ուրիշի տեղակ։
    
     ՈՒզում եմ փարվել մայր հողին, մարդկանց,
     Չգիտեմ ինչո՞ւ՝ չչնջալ «ների՜ր» ...
     Սենտիմենտալ եմ դարձել ես այնքան,
     Լաց լինելու չափ դարձել եմ բարի...
    
    
    
     ՄԵՐ ՍԵՐԸ
    
     Հայաստա՛ն աշխարհ,
     Դու մե՛րը եղար ու մերը չեղա՜ր,
     Դրա համար էլ մենք քեզ սիրեցինք սիրահարի՝ պես ...
     Դու մե՛րը եղար,
     Ինչպես որ մերն է մեր երակներում հոսող արյունը,
     Եվ մերը չեղար,
     Ինչպես մերը չէ Վարագա սարի արեվածագը,
     Սասնա անտառին իջնող մանանան,
     Մշո դաշտերը շոյող սոսափը ...
     Դու մոտի՛կ եղար՝
     Սրտիդ տրոփը մեր կոշտ ձեռքերին հաղորդելո՜ւ չափ,
     Եվ հեռու եղար՝
     Սահմանից այն կողմ
     Անիի կարմիր ավերակներից մեզ երեվացող
     Մայր տաճարի՜ պես։
     Դու տաք հո՜ղ եղար՝
     Մեր պիրկ խոփերի տենչանքին հլու,
     Մեր գգվանքներից ծլարձակող հո՜ղ,
     Եվ միրաժ եղար
     Կապույտ, անշոշափ ու անբռնելի,
     Մենք՝ անվերջ հասնո՛ղ,
     Իսկ դու՝ հեռացո՛ղ, անվերջ հեռացո՜ղ...
     Հայաստա՛ն աշխարհ,
     Դու այդպե՛ս եղար,
     Եվ դրա համար մենք քեզ սիրեցինք
     Ո՛չ հարազատի հանդարտիկ սիրով,
     Այլ՝ սիրածի՛ պես, սիրահարի՜ պես.
     Ցավո՛տ, ցավախա՜ռն
     Երազով, լույսով, երգող տխրությամբ,
     Մերթ խռովելով,
     Մերթ հաշտվելով,
     Քո գրկո՛ւմ անգամ՝ քեզ կարոտելո՛վ,
     Քեզ կորցնելու ահից՝ տագնապա՛ծ,
     Քեզ ունենալու խինդից՝ երջանի՜կ,
     Եվ բախտիդ համար անվերջ, ամեն պահ մեռնել-ապրելո՜վ...
     Հայաստա՜ն աշխարհ...
    
    
    
     ՄՈԽՐԱԳՈՒՅՆ ԱՉՔԵՐ
    
     Ինձ չի տվել հողը հայոց
     Հնոց գեղերը հայուհու,
     Ոչ սեգ հասակ, ոչ հուր հայացք,
     Ոչ հյուսքերի բոցեր հլու.
     ՊարգԵվել է նա ինձ խորունկ
     Զույգ մոխրագույն աչքեր միայն
     Լցված մոխրով իրդարերի,
     Խորքում՝ անթեղը ներշնչման...
     Հայկական աչքեր
     Ո՛ւր էլ լինենք, ինչ դեմքի վրա՝
     Խորշոմած մի մոր, թե մանկան մի թուխ,
     Հոգնած հարսների դեմքին արԵվհար,
     Հայկակա՛ն աչքեր, գեղեցի՜կ եք դուք։
     Դուք, տեսած այդքան լաց ու արհավիրք,
     Ինչպե՞ս կարեցաք դարերից այն հին
     Մնալ այսքան մե՜ղմ, այսքան գեղեցի՜կ,
     Այսքան գեղեցի՛կ նայել աշխարհին...
    
    
    
     ԱՐԵՎԻ ՍԵՐԸ
    
     Ասում են ճերմակ լուսինն էլ մի օր
     Աղջիկ էր ջահել - վարսքով ոսկևոր
     Աղջիկ էր ջահել ու սիրով անհուն
     Սիրում եր հուրհեր Արև պատանուն
     Բայց դե Արևի սիրտը բարձրագահ
     Գերված էր սիրով Երկիր-աղջկա,
     Երկիր-աղջկա, որ կյանք էր անշեջ
     Որ հզոր հողի բույր ուներ իր մեջ...
     Մռայլվեց լուսնի ճակատը լուսե
     Ու լույս մի գիշեր - արցունքը աչքին
     Թողեց նա բյուրեղ դղյակն իր անգին
     Եվ առած աստղանց զորքը անհամար,
     Բռնեց տիեզերքի ճամփաներն անծայր
     Որ գերի առնի Արև-սիրածին
     Ու խլի Երկրի գրկից հողածին...
     ...Ու օրեր անցան, անցան տարիներ,
     Ջահել լուսինը դարձավ ալեհեր,
     Ոսկի մազերին ցուրտ ձմեռ իջավ
     Դեմքը խորշոմեց, հայածքը շիջավ,
     Բայց մինչև օրս էլ անքուն ու աննինջ -
     Առած աստղերի շքախումբը ջինջ -
     Մերժված կնոջ խանդով մոլեգին -
     Դեռ հետևում է նա արեգակին...
     Եվ երբ հուսահատ նա այգեբացին -
     Հավաքած աստղանց զորքերը կրկին -
     Գնում է նորից սերն ին փնտրելու
     Անամպ տիեզերքի ծայրերում հեռու, -
     Ելնում է Արև-տղան ամրակամ
     Ու գրկում նորից Երկիր-աղջկան
     Երկիր աղջկան, որ կյանք է անշեջ
     Եվ հզոր հողի բույր ունի իր մեջ...
    
    
    
     ԼՍԻ՛Ր, ՍԻՐԵԼԻՍ
    
     Քեզ պիտի գաղտնիք բացեմ ես հիմա,
     Ես կգամ քեզ մոտ -
     Գուցե խենթացած սիրուց ու բախտից,
     Գուցե խստադեմ, մռայլ, ինչպես մահ,
     Մինչ ոսկորներս հոգնած աշխարհի
     Սևից ու ստից։
     Սակայն իմացիր,
     Երբեք ես չեմ գա քեզ մոտ դիմակով.
     Կգամ ինչպես կամ -
     Սիրիր, ինչպես կամ -
     Եվ, աղաչում եմ, դու էլ մի զուգվիր
     Լուսապսակով,
     Եղիր ինչպես կաս,
     Սիրիր ինչպես կաս.
     Քեզանից առաջ
     Ցամաքած, տրտում ջրհոր էր հոգիս,
     Դու եկար,
     Եվ ես լցված եմ մի ծովի նման,
     Բայց, աղաչում եմ,
     Շողում խոսքերով ինձ մի ամոքիր,
     Ատում եմ կեղծը -
     Ինձ իսկականն է հարկավոր միայն։
     Հրդեհ մի խաղա -
     Եթե կրակդ մարել է իրավ.
     Մի քաշվիր ցավից -
     Խաբվելու ցավը ավելի է մեծ.
     Ստից շնչահեղձ այս աշխաչի մեջ
     Արի գոնե մենք չխաբենք իրար...
    
    
    
     ՀՈԳԵՀԱՆԳԻՍՏ
     (Լուսինե Զաքարյանի հիշատակին)
    
     Խորանի առաջ, Աստվածամոր դեմ
     Սպիտակ մի մոմ խոշոր ու վերձիք,
     Սպիտակ մի մոմ կայծկլտում է մեղմ -
     Սպիտակ հագած փխրուն մի աղջիկ։
     Ու մոմի ծայրին՝ բոցի փոխարեն,
     Լույսի փոխարեն ձա՜յն է թրթռում,
     Հալհլող մոմից «Սուրբ-սուրբ» է ծորում,
     Պահ առ պահ հատնում, այրում ինքն իրեն։
     Դրսում զանգերն են ղողանջում տխուր,
     Մայր Էջմիածնից մինչև Գանձասար.
     Ծունկի է իջել ու խունկ է ծխում
     Աղոթքով լցված մի հայ ներաշխարհ։
     Տե՛ր, ընդունելի՛ արա մեր զոհը,
     Տե՛ր, քե՜զ է մնում մեր բախտը ու մենք,
     Վառե՜լ ենք քո դեմ մեր վերջին մոմը,
     Դրանից մաքուր էլ ոչինչ չունենք...
    
    
    
     ԴԱՐՁՅԱԼ ԺՈՂՈՎՐԴԻՍ
    
     Ելնեմ, գնամ հեռո՜ւ, հեռո՜ւ,
     Հեռվի՛ց նայեմ ու կարոտեմ,
     Հեռու հեռվում ինքս նորի՛ց
     Քեզ արարեմ ու կարոտեմ։
     Շեն ու շքեղ աշխարհներում
     Դեմս ելնես՝ խեղճ ու մաքուր,
     Ետ գամ խոնարհ ու ծունկի՜ գամ
     Ժայռերիդ դեմ ու կարոտեմ։
    
    
    
     ԵՐԵԿՈ
    
     Եվ գիտես, կգա, կիջնի երեկո,
     Ու ցուրտ կլինի, կլինի մենակ,
     Իսկ այրված կյանքիդ մոխիրները տաք
     Ցրված կլինեն երկնքի ներքո։
     Ս.Կապուտիկյան
     Եվ ահա իջավ, իջավ երեկո,
     ՈՒ մենակ եմ ես, հիրավի, մենակ.
     Հեռու են ինձնից և որդի, և թոռ,
     Իմ տագնապներին՝ անհաղորդ ու փակ։
     Սակայն լցված է իմ տունն ու հոգին
     Ծեր ու մանկանցով, ձայներով տարբեր,
     Բազմություններ եմ զգում իմ կողքին,
     Ինձ գրկող աչքեր, ինձ փարվող ձեռքեր...
     Կին էի ծնվել՝ չդարձա՜ ես կին,
     Մի կողմում մնաց բախտս կանացի,
     Եվ ինչպես մարդու՝ սիրահարվեցի
     Գգվանքի կարոտ իմ ժողովրդին։
     Նրան տվեցի և երգ, և կրակ,
     Ինձ օջախ դարձավ հայաշխարհ մի ողջ,
     Եվ անթեղեցին ոգին նրա բորբ
     Այրված իմ կյանքի մոխիրները տաք։
     Հնչում են շուրջս օրհնանքի խոսքեր,
     Ապավինումի շշնջումներ մաքուր.
     Ո՛չ, չցրեցի ես կրակս՝ զուր
     Զուր չվատնեցի շնորհներ ու սեր։
    
    
    
     ՈՐ ԱՊՐԵՄ ԵՐԿԱՐ
    
     Շնորհակալ եմ ձեր լավ խոսքերից.
     Բարի, բարեսիրտ ձեր մաղթանքներից՝
     Որ ապրեմ երկար, որ լինեմ առողջ,
     Բախտս վայելեմ առոք ու փառոք,
     Խուսափեմ ցրտից, հուզմունքից, վեճից
     ՈՒ սրտիս մոտիկ չընդունե՜մ ոչինչ...
     Ես համաձայն եմ, բայց, բարեկամներ,
     Ես ինչպե՞ս մնամ պաղ ու անտարբեր,
     Ինչպես անցնեմ ու չտեսնելու տամ
     Կիսաքաղց ծերին, մուրացիկ մանկան,
     Տեսնեմ վտանգը ու չ՛տագնապեմ,
     Տեսնեմ կեղծիքը ու չ՛ծառանամ,
     Տեսնեմ սադրանքը ու չզայրանամ,
     Կտրեմ կյանքի հետ կապերս բոլոր,
     Ի՛նչ է, թե ապրեմ ավելի երկար։
     Զուր եք ինձ կարդում խրատ ու հորդոր,
     Միայն ապրելը քիչ է ինձ համար։
    
    
    
     ԳԾԱՆԿԱՐ
    
     Կաթնագույն մի օր,
     Լույսից ու մութից սերած, ծոցվորած
     Մի վաղորդայնի
     Ես իջա մորս գրկից
     Ու ոտքս
     Հայկական պարի վրա դրեցի,
     Ու սկսեցի քայլել դեպի վեր
     Հայկական պարի եզրագծերով։
     Քայլեցի՝ այսպես,
     Նախ տոտիկ-տոտիկ, թոթով քայլերով
     Եվ ապա՝ ամուր,
     Համառ, հաստատուն։
     Քայլեցի նորից՝
     Այս անգամ Մասսի եզրագծերով,
     Մինչև որ հասա ճերմակ գագաթին։
     Այստեղ կանգնեցի երկար, երկյուղած.
     Աշխարհն էր շուրջս,
     Եվ ժամանակը՝
     Տարինե՜ր, դարե՜ր, հազարամյակնե՜ր։
     Ես մեջս առա շուրջս ու հեռուն,
     Առա աշխարհը և ժամանակը՝
     Տարիներ, դարեր, հազարամյակներ
     Եվ էջքի ճամփան բռնեցի հետո...
     Հոգնած էի շատ,
     Փոքր Մասիսը բարձրացա-իջա
     Դժվար, երերուն,
     Ծանր քայլերով։
     Ու հիմա իջնում,
     Իջնում եմ՝ ընդմիշտ անէանալու
     Հարթավայրերում...
     Տեսնես, մնացի՞ն ոտնահետքերս
     Իմ անցած ճամփի
     Եզրագծերին...
    
Առաջխաղացնել այս նյութը
Նյութը հրապարակվել է Մամուլի խոսնակի շրջանակներում:
Գրանցվի՛ր և հրապարակի՛ր քո հոդվածները:
Հավանել
1
Չհավանել
0
4164 | 0 | 0
Facebook