Վարդգես Պետրոսյան, կենսագրական
Վարդգես Պետրոսյան
Վարդգես Պետրոսյան Համազասպի (1932, օգոստոսի 9, ք. Աշտարակ - 1994, ապրիլի 15, Երևան, թաղված է Աշտարակում), հայ արձակագիր, դրամատուրգ, հրապարակախոս, հասարակական գործիչ, Հայաստանի լենինյան կոմերիտմիության դափնեկիր (1969), ՀԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր (1979, «Հայկական էսքիզներ» վիպակ-էսսեի և «Վերջին ուսուցիչը» վիպակի համար), ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1952-ից: ՀԽՍՀ (1975-85), ԽՍՀՄ (1984-89) և ՀՀ (1990-94) Գերագույն խորհուրդների պատգամավոր: 1954-ին ավարտել է ԵՊՀ բանասիրական ֆակուլտետի ժուռնալիստիկայի բաժինը: 1954-55-ին աշխատել է Նոր Բայազետի (այժմ` Գավառ) շրջանային թերթում որպես պատասխանատու քարտուղար, 1955-57-ին` «Սովետական Հայաստան» օրաթերթում որպես գրական աշխատող, 1957-61-ին` «Ավանգարդ» թերթում որպես պատասխանատու քարտուղար, ապա խմբագրի տեղակալ: 1961-66-ին եղել է «Պիոներ կանչ» թերթի խմբագիրը, 1966-75-ին` «Գարուն» ամսագրի գլխավոր խմբագիրը: 1975-81-ին` ՀԳՄ վարչության առաջին քարտուղար, 1981-88-ին` նախագահ, 1988-94-ին` Հայաստանի մշակույթի ֆոնդի նախագահ, 1994-ին` «Երկիր Նաիրի» շաբաթաթերթի հիմնադիր-խմբագիր: Սկզբում հանդես է եկել որպես բանաստեղծ, հետո անցել է արձակի: Նրա առաջին բանաստեղծությունը տպագրվել է 1947-ին, «Պիոներ կանչ» թերթում: Վարդգես Պետրոսյանի ստեղծագործությունների հիմնական թեման երիտասարդությունն է: Հայաստանի լեռնային գյուղերում ապրող մարդկանց ու նրանց ճակատագրին և արդիական խնդիրներին է նվիրված «Մենավոր ընկուզենի» վեպը (1981, կինոնկար` 1986, Հայֆիլմ): Ռուսերեն լույս են տեսել նրա «Մամա, ես արդեն մեծացել եմ» (Մոսկվա, 1964), «Քաղաքի կիսաբաց լուսամուտները» (Մոսկվա, 1973), «Դեղատուն «Անի» (Մոսկվա, 1979, գրքի մեջ մտնում են «Վերջին ուսուցիչը» վիպակը և մի շարք պատմվածքներ), «Հատընտիր» (վիպակների և պատմվածքների ժողովածու, Մոսկվա, 1982) և այլ գրքեր: Նրա ստեղծագործությունները թարգմանվել են նաև լիտվերեն, լատիշերեն, բուլղարերեն, անգլերեն, սերբո-խորվաթերեն, չեխերեն, ուկրաիներեն, ադրբեջաներեն, վրացերեն, ղրղզերեն, հունգարերեն և այլ լեզուներով: Բեմադրվել են նրա «Ծանր է Հիպոկրատի գլխարկը» (1975) պիեսը, բեմականացվել են «Վերջին ուսուցիչը» (1979), «Հայկական էսքիզներ» (1980), «Ապրած և չապրած տարիներ» (1982) գործերը: Երևանի Գ. Սունդուկյանի անվան թատրոնը 1985-ին բեմադրել է նրա «Համր լեռան ճիչը» դրաման: Պարգևատրվել է Լենինի (1984), Հոկտեմբերյան հեղափոխության (1982) և «Պատվո նշան» շքանշաններով: Վարդգես Պետրոսյանի ստեղծագործությունները Լիտոպեդիայում Երկեր
Աղբյուրներ
|
Abone ol ve malalelerin yayınla: