Ինչ տեսակի գաթաներ կան
 Գաթան պատրաստում են շերտավոր խմորից և ստանում հայտնի շերտավոր գաթա ասվածը, կամ պատրաստում են մածունով խմորով, որը իր թանձրությամբ և համով հիանալի արդյունք է ստացվում: Գաթաների միջուկը լինում է տարբեր, օրինակ՝ չամիչ ընկույզով գաթա կամ առանց չամիչ ընկույզով, իսկ համը՝ քաղցր և անհամ: Տան զգացումը և մանկության համը կապված են այս զարմանահրաշ խմորեղենի հետ: Երբ լսում ենք գաթա անունը, հիշողությունները համեղ գաթայի բույրերը տեսքով այցելում են մեզ: Գաթայի հին ավանդությները և պատմությունը Գաթան, որը խմորեղենի տեսակ է, հին պատմություն ունի։ Այս աղանդերի մասին առաջին հիշատակումը կարելի է գտնել Վարդան Այգեկցու (13-րդ դարի հայ առակագիր և քարոզիչ) «Խոզը և գաթան» առակում։ Նրանք գաթա էին մատուցում անհիշելի ժամանակներից, և ընդունված էր դա անել Տիրոջ ընծայման ժամանակ: Այդ ժամանակ, անշուշտ, մետաղադրամ են դրել գաթայի մեջ, որը մեծ հաջողություն էր խոստանում այն գտնողին։ Հայաստանի որոշ շրջաններում գաթան փռում էին սկուտեղի վրա և դնում ընտանիքի կրտսերի մեջքին և հետո միայն կտրատում։ Հայկական գաթան թխում էին թոնիրում, իսկ հանրապետության որոշ շրջաններում ավանդույթը պահպանվել է մինչ օրս, օրինակ՝ Գառնիում։ Գաթա եփած հայուհիները ճաշատեսակի միջոցով փորձում էին ընտանիքի անդամներին փոխանցել ողջ ջերմությունն ու սերը, որպեսզի նրանց բախտը բերի ողջ տարին։ Գաթայի տեսակները
Արցախյան, որը պատրաստվում է վանիլով խմորով
Ամենահայտնի գաթաներից է գավառի գաթան: Որի պատրաստման մեթոդը հայտնի է բոլորին: Պարզապես միջուկ քսելու պահին եղեք ուշադիր: Վերցրեք խմորի մի մասը և զգուշորեն գրտնակեք։ Խմորը քսել 2 ճաշի գդալ հալած կարագով։ Այնուհետև վերցրեք միջուկի մի մասը և զգուշորեն քսեք խմորի մակերեսին։ Խմորը ծալեք փոքր քառակուսու մեջ և մի կողմ դրեք։ Նույնը արեք խմորի մնացած երկու մասերի հետ։ Եվ հետո բոլոր երեք մասերը նորից գրտնակում ենք և քսում միջուկը, քանի որ ունենք 3 մաս խմոր և 6 մաս միջուկ։ Դրանից հետո արդեն խմորի յուրաքանչյուր մասը գրտնակել կլոր գաթայի տեսքով։ Ձվով քսել, պատառաքաղով նախշ քսել և թխել 180 С ջերմաստիճանում մինչև ոսկե դարչնագույնը: |
