Ս. Ներսես Շնորհալին գտնում է, որ փայտե, քարե կամ մետաղե անկենդան խաչը տակավին ոչինչ է: Բայց երբ խաչը խորհրդանշում է այն պատկերը, որը ներկայացնում է մարդեղացած Աստծուն` Հիսուս Քրիստոսին իբրև Փրկիչ ի մեռելոց, ապա խաչն իբրև փայտ, քար կամ մետաղ չքանում է և նրա միջից հառնում է էությունը. ՙԵթէ որպէս զԱստուածընկալն խաչ տեսանելով` ոչ երեւելի նիւթոյն, այլ աներեւոյթին Աստուծոյ որ ի նմա, զերկրպագութիւն մատուցանեմք, այսպէս եւ փրկական պատկերին ոչ նիւթոյն եւ դեղոցն, այլ Քրիստոսի, որ է պատկեր աներեւոյթին Աստուծոյ Հօր, երկիր պագանեմք նովաւ՚: Հայոց մեջ խաչի առաջին մեկնությունները պարունակող այս հատվածներն արդեն, հիմքում ունենալով խաչի հաղթանակի և փրկագործության խորհրդաբանությունը, հավաստում են խաչի` Քրիստոսի և քրիստոնեության բացարձակ խորրդանշան լինելու հանգամանքը: ՙԵս զՔրիստոս կենդանի պատկեր միշտ ի Խաչին խոստովանիմ՚, - գրում է Անանիա Սանահնեցին:
