Զվարճալի դրվագներ Հայնրիխ Հայնեի կյանքից
Բանաստեղծի երկրպագուներից մեկը նրա հետ զրույցի ժամանակ հայտարարել է. «Ես ձեզ ընծայում եմ մտքերս, հոգիս և սիրտս»: Բանաստեղծը քաղաքավարությամբ պատասխանել է. «Հաճույքով ընդունում եմ, քանի որ այդպիսի անուշիկ դատարկ բաներից ամոթ է հրաժարվելը»: *** Իր բանկիր հորեղբոր մասին Հայնեն հետևյալն է ասել. «Մայրս սիրել է կարդալ գեղարվեստական գրականություն, և ես բանաստեղծ եմ դարձել: Իսկ հորեղբորս մայրը կարդացել է «Ավազակ Կարտուշի արկածները» գիրքը»: *** Մի անգամ Հայնեն զրուցելիս է եղել կանանց միջավայրում մեծ հաջողություն ունեցող բանաստեղծ Մորիս Հարթմանի հետ և նրան ասել է. «Այսօր, սիրելի Մորիս, ինձ այցելեց մի գեղեցիկ տիկին, որի հետ դու դեռ ծանոթ չես»: Հարթմանը զարմացած հարցրել է. «Ո՞վ է այդ տիկինը»: Հայնեն ժպտալով պատասխանել է. «Մուսան, թանկագինս»: *** Երբ Հայնեի երկրպագուներից մեկը մի օր նրան հարցրել է, թե ինչպես է նա բաժանում իր աշխատանքային ժամանակը և ինչով է զբաղվում, բանաստեղծը պատասխանել է. «Այսօր մինչև կեսօրյա ճաշը վերընթերցել եմ բանաստեղծությունս, որը վերջերս էի գրել, ու այնտեղ մի ստորակետ եմ ավելացրել»: Երկրպագուն երկրորդ հարցն է տվել. «Իսկ ճաշից հետո՞»: Հայնեն անվրդով պատասխանել է. «Ճաշից հետո ես նորից կարդացի այդ բանաստեղծությունը և ջնջեցի ավելացրածս ստորակետը, քանիզի պարզվեց, որ այն ավելորդ է»: *** Երկարատև ճանապարհորդությունից հայրենիք վերադարձած մի գիտնական, շատ լավ իմանալով, որ Հայնեն հրեա է, զրույցի ժամանակ հայտարարել է. «Հայիթի կղզում ինձ ամենից շատ ապշեցրեց այն, որ այնտեղ գոնե մեկ հրեա և մեկ էշ չտեսա»: Հայնեն, առանց զայրանալու, ընդհատել է նրան՝ ասելով. «Իսկ ի՞նչ էիք ասելու, եթե մենք այնտեղ երկուսով հայտնվեինք»: *** Մահվանից մի քանի ժամ առաջ Հայնեն կանչել է նոտարին ու թելադրել է իր վերջին կամքը. «Իմ ամբողջ ունեցվածքը և ստեղծագործություններիս տպագրությունից ստացվելիք ապագա հոնորարները թողնում եմ կնոջս՝ պայմանով, որ նա նորից ամուսնանա»: Նոտարը շատ է զարմացել. «Բայց ինչո՞ւ եք այդպես վարվում»: Բանաստեղծը պատասխանել է. «Ուզում եմ, որ այս երկրի վրա գոնե մի մարդ ինձ երախտագիտությամբ հիշի»: *** Ծանոթներից մեկն այցելել է մահացող բանաստեղծին այն պահին, երբ խնամողները նրա անկողնուն նոր սպիտակեղեն են փռելիս եղել, և հարցրել է, թե ինչպես է իրեն զգում: Բանաստեղծը թույլ ժպտացել է ու ասել. «Գերազա՛նց: Կանայք դեռ շարունակում են ինձ իրենց գրկում պահել»: *** Մահանալուց առաջ Հայներին հաճախ համոզել են, որ նա եկեղեցու գիրկը դառնա ու դրանով իսկ արժանանա Աստծու ներմանը: Բանաստեղծը պատասխանել է. «Առանց դրա էլ Աստված ինձ կների, չէ՞ որ դա նրա արհեստն է»: |