«Վարպետ Մանուկի երաժշտական գործիքների աշխարհը»
Մանուկ Հարությունյանը (վարպետ Մանուկը) մի քանի տասնամյակներ շարունակ ապրում էր հին գործիքների մեջ, ինչպես նաեւ նորություններ էր ստեղծում իր համեստ «թաքնված վայրում»: Արհեստանոցը, որտեղ վարպետը ստեղծում է «գանձեր» հիշեցնում է հիշողության պահոց: Տեղաշարժվելու համար գրեթե չկա տեղ, քանի որ տարածքը ամբողջովին լցված է հին, նոր, հայ, միջին արեւելյան եւ եվրոպական գործիքներով: Պատերը ծածկված են Կոմիտասի դիմանկարներով, եւ օդում հավերժության աուրա կա: Այդ պատերը շնչում են արվեստով և դրանց մեջ են երկար տարիների հնչյուններ եւ պատմություններ: Վարպետ Մանուկը իր արվեստի կյանքը սկսեց, որպես թավջութակահար: Նա յոթ տարեկան է եղել, երբ հայրը նրան տարել է երաժշտական դպրոց: «Ես սիրահարվեցի թավջութակին եւ այլեւս չէի կարող մտածել այլ գործիքների մասին: Թեեւ թավջութակն այնքան էլ տարածված չէր, ես հետեւեցի ներքին ձայնիս եւ երբեք չբաժանվեցի նրանից»: Վարպետ Մանուկը հաջողությամբ ավարտել է Տիգրան Չուխաջյանի անվան երաժշտական դպրոցը, Առնո Բաբաջանյանի անվան երաժշտական ուսումնարանը եւ Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիան: Վարպետ Մանուկը ոչ միայն թավջութակի մասին գիտելիքներ է ձեռք բերել, այլ նաև ստեղծել է գործիքի սեփական տարբերակը, որը միավորում է թավջութակի դիզայնը` հին հայկական ջութակով: Վարպետ Մանուկը իր նորամուտը անվանեց «Մանջութ» (Մանուկի Ջութ): Այն ծառերի` եղևնու եւ ընկուզենու փայտից պատրաստված բարի գործիքներից մեկն է: Այս գործիքը մարդկային ձայնին նմանություններ ունի եւ ըստ ստեղծողի, «Այն նույնիսկ ունի բուժիչ ազդեցություն»: Վարպետ Մանուկը «Մանջութը» առաջին անգամ ներկայացրել է մեծ լսարանին 1989 թ. Կանադայում: Այդ ժամանակից ի վեր «Մանջութ» -ը շրջել է բազմաթիվ երկրներ, այդ թվում` Ֆրանսիա, Հնդկաստան, Իրան, Թուրքիա և Հարավային Կորեա: 1988 թ. Ղարաբաղյան շարժումից ոգեշնչված վարպետ Մանուկը եւ նրա ընկեր Աշոտը հանդես էին եկել «Արցախի ջութ» գործիքը ստեղծելու գաղափարով: Աշոտը արծաթից գործիքի սկբնական հատվածը պատրաստել էր, որը նման էր հայոց ավանդական պճնանքներով կնոջ դեմքի: Սակայն ցավոք, Աշոտը շուտով մահանում է, իսկ վարպետ Մանուկը, խառնաշփոթի և քաղաքական եւ հասարակական իրադարձությունների ճիչում, չի ավարտում գործիքը: Սակայն 2016 թ-ին նա որոշում է շարունակել «Արցախյան ջութը»: «Ինձ համար կարեւոր չէ, թե որքան գործիքներ եմ պատրաստելու: Կարեւորն այն է, որ դրանք պետք է լինեն յուրահատուկ»: Վարպետ Մանուկն ավելի քան 15 գործիք է պատրաստում: Նրանց մեծ մասը ժողովրդական են եւ հիմնականում պատկանում են լարային գործիքներին, ներառյալ Քամանչայի եւ հայկական ֆլեյտայի տարբեր տեսակներին: Այսօր նա շարունակում է աշխատել նոր գաղափարների շուրջ, շարունակում է հմուտ արհեստագործությամբ ստեղծել արվեստ պահպանելով հայկական, ավանդական մշակույթը: Վարպետը իր ոսկե ձեռքերի շնորհիվ` Վերնիսաժում, վերանորոգում է վնասված գործիքներ եւ վաճառում նրանց մի մասը: Սակայն շատ հաճախ նա նվիրաբերում է գործիքներ այն երիտասարդներին, ովքեր ֆինանսապես չեն կարող ձեռք բերել դրանք: Իր կյանքի ամենամեծ և նվիրական երազանքներից մեկն այն է, որ ժողովրդական գործիքների թանգարան բացվի: «Ես համբերատար սպասում եմ. «Վստահ եղեք, վախեցեք համբերատարներից, որովհետեւ նրանք ի վերջո հաղթում են», - ասում է վարպետ Մանուկը, հույսով եւ հավատով լցված իր ամբողջ կյանքի համար: |