Մարդկության պատմության մեծագույն, կարևորագույն թվականները (նախորդի շարունակությունը)
Հիմնադրություններ, հայտնագործություններ, գյուտեր
Ն.մ.թ. 469 – 399 – Սոկրատեսն ուսուցանում է Աթենքում՝ մասնավորապես Պլատոնին, Քսենոփանեսին և Ալքիբիադեսին: Ն.մ.թ. 450 թվական - «Երգ երգոց» -ի ստեղծումը, Լևկիպոս և Դեմոկրիտես. նյութի ատոմական տեսության ծնունդը: Ն.մ.թ. 447 – 432 թվականներ – Աթենքի Ակրոպոլիսի կառուցումը: Ն.մ.թ. 400 թվական – Հիպոկրատես. կլինիկական զննության սկզբնավորումը, բուժական դարմաններ: Ն.մ.թ. 384 – 322 թվականներ – Արիստոտել. ձևական տրամաբանություն: Ն.մ.թ. 350 թվական – Հերակլիդես Պոնտացի. իր առանցքի շուրջը Երկրի պտտվելու մասին վարկածի ծնունդը: Ն.մ.թ. 341 – 270 թվականներ – հույն փիլիսոփա Էպիկուրն Աթենքում պարտեզ է հիմնում: Ն.մ.թ. 300 թվական – Գվատեմալա. մայաների հիմնած առաջին քաղաքը` Տիկալը: Ն.մ.թ. 300 թվական – Էվկլիդես. երկրաչափության ծնունդը: Ն.մ.թ. 299 թվական – Ամբողջացվել ու խմբագրվել է Հին կտակարանի «Ժողովող» գիրքը: Ն.մ.թ. 285 թվական – Եգիպտոսի Ալեքսանդրիա քաղաքի մերձակա Փարոս կղզում աշտարակի կառուցումը (առաջին փարոսն աշխարհում): Ն.մ.թ. մոտավորապես 250 թվական – Արքիմեդի երկրաչափության ծնունդը, Էրատոսթենեսը չափում է Երկրագնդի շրջագիծը: Արեգակի շուրջը Երկրագնդի պտտվելու մասին Արիստարքոս Սամոսացու վարկածը: Ն.մ.թ. 221 – 210 թվականներ – Չինական մեծ պարսպի կառուցումը: Ն.մ.թ. մոտավորապես 130 թվական – Հիպարքոսը հայտնագործում է եռանկյունաչափությունը: Գիշերահավասարների պարբերականության բացահայտումը: Առաջին աստղացուցակի կազմումը: Ն.մ.թ. 27 – 9 թվականներ – Տիտոս Լիվիոսը գրում է «Հռոմի պատմություն» -ը: Մ.թ. 70 թվական – Դիոսքորիդեսը գրում է դեղաբանության վերաբերյալ աշխատություն (De material medica), որտեղ ներկայացված է մոտ 1000 դեղամիջոց: 70 – 80 թվականներ – Խմբագրվում և վերջնական տեսքի են բերվում Մատթեոսի, Մարկոսի և Ղուկասի ավետարանները: 70 – 82 թվականներ – Հռոմի Կոլիզեյի կառուցումը: 100 թվական – Հովհաննեսի ավետարանի ու «Հայտնության» վերջնական խմբագրումը: Ավարտուն տեսքի են բերվում հրեաների Թորան, Թալմուդը և Միշնան: 100 – 170 թվականներ – Պտղոմեոսի երկրակենտրոն տիեզերաբանության և «Աշխարհարություն» աշխատության ծնունդը: 3-րդ դարի երկրորդ կես – Գրվել են հռոմեացի ականավոր բժիշկ Գալիանոսը (Գալեն) տասնյակ աշխատությունները: 330 թվական – Կոստանդնուպոլսի հռչակումը Հռոմեական կայսրության մայրաքաղաք: 500 թվական – հնդիկ աստղագետ ու մաթեմատիկոս Արիաբհաթան տալիս է տասնորդականի և զրոյի, սինուսի տախտակի գաղափարները, «պի» -ի մոտավոր արժեքը: 650 թվական - «Հունական կրակ» -ի գյուտը: 651 թվական – Ավարտվել է Ղուրանի վերջնական խմբագրումը: 725 թվական – Չինաստան. ժամագործության սկիզբը: 770 թվական – փայտափորագրության եղանակով տպագրական գրաֆիկայի գյուտը Չինաստանում: 800 թվական – Ջաբիր իբն Հայյան, արաբ ալքիմիկոս – քիմիայի վերաբերյալ առաջին աշխատության ծնունդը: 800 -850 թվականներ – Չինաստան. շրջանառության մեջ են դրվում առաջին թղթադրամները: 830 թվական – միջինասիացի ականավոր մաթեմատիկոս, աստղագետ ու աշխարհագետ Ալ Խորեզմի. հանրահաշվի առաջացումը, արաբական թվերի գործածության մեջ մտնելը: 900 թվական – պարսիկ բժիշկ ու փիլիսոփա Աբու Բաքր Մուհամեդ ալ Ռազի. «Ծաղկախտ» հիվանդության առաջին նկարագրությունը, բժշկական առաջին հանրագիտարանի հեղինակը: 900 թվական – արաբ ականավոր աստղագետ և մաթեմատիկոս Ալ Բատանի. արևադարձային տարվա տևողության ճշգրիտ սահմանումը և գիշերահավասարների առաջընթացության որոշումը: 970 թվական – Սեղբեսարոս 2-րդ պապի որոշմամբ արաբական թվերը և մեխանիկական համրիչը մուտք են գործում Եվրոպա: 986 թվական – Վիկինգ Էրիկ Կարմրամորուսը հայտնաբերում է Գրենլանդիան: 1000 – 1050 թվականներ – կողմանցույցի գյուտը Չինաստանում: 1100 թվական – Ինկերի կայսրության հիմնադրումը: 1200 – 1250 թվականներ – օպտիկական ակնոցի գյուտը Եվրոպայում:
|
Abone ol ve malalelerin yayınla: