Շամշադին այցելելու 20 պատճառ
Աշխարհի ցանկացած վայրում` հատկապես ՀՀ-ում, ապրող ամեն հայ իր կյանքի ընթացքում գոնե մեկ անգամ պետք է լինի Շամշադինում: Շամշադին այցելելու պատճառները շատ են, 1-Շամշադինյան չքնաղ բնությունը տեսնելու, զգալու համար . Ցանկացած մարդ, ով եղել է Շամշադինում, կարող է հավաստել, որ բնությանը երբեք այդքան մոտ չի եղել, որքան Շամշադինում: Յուրաքանչյուր սարի հետևում նոր սար է «թաքնված» , ամեն անտառի ավարտով` նոր անտառ է սկսվում: Այստեղ մտքերդ խաղաղվում են, հոգիդ` հանգստանում: 2-Սառնորակ աղբյուրներից ջուր խմելու, լեռնային թարմ օդ շնչելու համար . Առօրյա հոգսերով ծանրաբեռնված հաճախ չենք էլ նկատում, որ ծորակի ջուրը ու քաղաքի «փոշոտ» օդը մեր օրգանիզմին բավարար չեն: Հանգստի համար կարևոր պայմանները` սառնորակ ջուրը, լեռնային թարմ օդը, որ մտնելով թոքերդ, կարծես մաքրում է մեկ տարվա քաղաքի փոշին, Շամշադինում երաշխավորված են: 3- Ցլիկ Ամրամի կամ Տավուշ բերդը տեսնելու համար. Շամշադինը հարուստ է նաև իր մշակութային ու պատմական արժեքներով: Ամրոցը գտնվում է Բերդ քաղաքի ծայրամասում, Տավուշ գետի աջ ափին, պատմական Մեծ Հայքի Ուտիք նահանգի Տավուշ գավառում։ Տավուշ բերդը առաջին անգամ հիշատակվում է 10-րդ դարի սկզբից որպես Աշոտ Երկաթի փոխարքաների նստավայր` հիմնականում Ցլիկ Ամրամի: 4- Աղջկաքար ժայռը (Աղջիկ քարը) բարձրանալու համար . Գտնվում էԱյգեձոր գյուղից 3, 5 կմ հարավ-արևմուտք, Աղնջա գետի աջափնյակում, ։ Բարձրությունը՝ 945 մետր է։Ժայռից բացվող տեսարանը աննկարագրելի է .տեսնել է պետք: Հատկապես գրավում է արկածներ փնտրող մարդկանց: 5-Շառաչի ջրվեժը տեսնելու համար . Ջրվեժը գտնվում է Բայղուշի ձորում, որի ջրերը գահավիժում են 15-18 մ բարձրությունից։ 6-Բերդի «Սորան» դենդրոպարկից դեպի Բերդ քաղաք բացվող տեսարանը վայելելու` հատկապես արևածագ դիմավորելու: 7-Ղուզանի քարը տեսնելու համար. ավելի ներքև նայելու ցանկություն է առաջանում: Այս ժայռից բացվող տեսարանը հիասքանչ է բոլոր ժամերին ու եղանակներին` հատկապես մայրամուտի ժամանակ: 8-Շամշադինյան ավանդական խոհանոցը համտեսելու. տապակած դանդուռ, պընրաճիլ, փսյալի, հյունի թթու, զկռըթթու, մասրաթթու, լոբիծավար, կոնչոլ, փթռուկ և այլն: 9-Կապտավանքը տեսնելու համար. Գտնվում է Չինչին գյուղի հարավ-արևմտյան մասում և կառուցվել է 12-րդ դարի կեսերին և, համաձայն արևմտյան պատի արձանագրության, օծվել է 1151թ.-ին: 10-Միափոր լեռը (Մուրղուզը) բարձրանալու համար. Միափոր լեռը Միափորի լեռնաշղթայի ամենաբարձր կետն է: Ունի 2993 մ բարձրություն: 11- Բերդ քաղաքի պատմության և կենցաղի թանգարան այցելելու համար . Թանգարանը հիմնադրվել է 1981 թվականին: Գտնվում է Բերդի «Սորան» դենդրոպարկի հարևանությամբ։ Թանգարանում առկա է 624 ցուցանմուշ, որոնցից 190-ը գտնվում է ֆոնդում։ Ցուցադրված է 434-ը, որից 34-ը գրքեր են։ Թանգարանն ունի բաժիններ, որոնք վերաբերում են 1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից հերոսներին, Հայոց մեծ եղեռնին, 1990-1997 թթ. Հայ-ադրբեջանական ընդահարումներին, Շամշադինի ինքնապաշտպանական ջոկատներին: 12-Շամշադինի Մեղրի և հատապտուղների փառատոնը ամենաքաղցր պատճառն է: Այն սովորաբար իրականացվում է օգոստոս ամսվա ընթացքում: 13 Նոր Վարագավանքը տեսնելու համար. Վարագավան գյուղից 1, 5 կմ հյուսիս՝ անտառապատ լանջին, կանգնած է Նոր Վարագավանքը հիմնադրված 1193-1198թթ.-ին՝ Նոր Բերդի Դավիթ իշխանի կողմից: Խաչվերացի երրորդ կիրակին Վարագա սուրբ խաչի տոնն է: 14 Տավուշի ջրամբարը տեսնելու համար. Ջրամբարը արհեստական լիճ է Շամշադինի շրջանում` Տավուշ գետի վրա` Տավուշ գյուղից հարավ (ջրամբարի մի մասը գտնվում է Վ. Կ. Աղբյուր գյուղի սահմաններում) ։ Մակերեսը 40 հա է: 15 Մովսեսի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին տեսնելու համար. Մովսես գյուղի նոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին կառուցել են հին եկեղեցու տեղում։ Հին եկեղեցին թշնամին քանդել է 1937 թվականին: 2011 թվականի օգոստոսի 7-ին անց է կացել եկեղեցու օծման հանդիսավոր արարողությունը: 16 Այգեպարի հացի փառատոնին մասնակցելու համար. Այն իրականացվում է Բերդ մշակույթի կենտրոնի /ԲՄԿ/ նախաձեռնությամբ: 17- Ծիլի ծովը տեսնելու համար. Քոլագրի ջրամբար (Ծիլի-ծով): Գտնվում է Արծվաբերդ-Քոլագիր ճանապարհի ձախակողմյան հատվածում, Խնձորուտ գետի վրա։ 18- Շխմուրադ վանքը տեսնելու համար. Գտնվում է Տավուշի մարզի Ծաղկավան գյուղից 6-7 կմ դեպի արևմուտք՝ Հախում գետի ձախ ափին: Կառուցվել է XII-XIIIդդ: 19- Մարիամ Մայրի վանք (նաև՝ Մարիամ Մայրի եկեղեցի, Սուրբ Նշան եկեղեցի) տեսնելու համար. Միջնադարյան եկեղեցին գտնվում է Բերդ քաղաքից 2 կմ դեպի արևմուտք Նավուր գյուղ տանող ճանապարհի ձախ կողմում: 20- Բերդի Սբ. Հովհաննես եկեղեցին տեսնելու համար: Հոդվածը` Էմմա Քոսակյանի: |