Վայոց Ձորի մարզի Շատին համայնքը
11:32, երկուշաբթի, 19 սեպտեմբերի, 2016 թ.
Երկնքից առկախ մի լեռնակղզի՝ Հայաստան աշխարհ... Վայոց ձորի մարզի Շատին համայնքն է՝ ժայռակազմ լեռների բազմասյուն ճակատներին հարող հայոց բնակավայրերից է մեկը: Մարզկենտրոնից մոտ 13 կմ հյուսիս-արևմուտքում գտնվող այս բնակավայրը ձգվում է Արփա գետի աջակողմյան Եղեգիս վտակի երկայնքով, ուր հատվում են նրա երեք վտակները: Գյուղը ծովի մակարդակից բարձր է 1300-1350 մ: Գեղեցիկ դիրքով աչքի ընկնող հայոց այս շենի պահապանը արևելքում շուրջպար բռնած ամրակուռ լեռներն են, որոնք ասես հսկում են գյուղի անդորրը: Շատին գյուղի նորօրյա պատմությունը ձևավորվել է 1828թ.ին, երբ գյուղը բնակեցվել է Պարսկաստանի Սալմաստ գավառից ներգաղթած հայ ընտանիքներով, սակայն Շատին համայնքի պատմությունը ձգվում է վաղնջական ժամանակներ, այդ մասին են վկայում գյուղում գտնվող վանքերն ու մատուռները: Շատին գյուղը, ինչպես հայկական մի շարք բնակավայրեր, աչքի է ընկնում պատմամշակութային մնայուն արժեքներով, գյուղի տարածքում են գտնվում երբեմնի Եղեգիս քաղաքի ավերակները, Ավարայրի ճակատամարտից նահանջած հայրենասեր մարտիկների գերեզմանները, որոնք նահանջի ճանապարհին մարտի են բռնվել պարսիկների հետ: Գյուղում են գտնվում 17-րդ դարերի զանգակատունը, 10-17-րդ դարերի խաչքարեր, 5-րդ դարի բերդանիստ ամրոցը, Սուրբ Սիոնի եկեղեցին, Հոստուն գյուղատեղիում 10-րդ դարի եկեղեցին: Շատինից մոտ 4 կմ արևելք` Եղեգիս գետի ձախափնյա լանջին, 10-17-րդ դարերի Շատիվանքի համալիրն է, որն ըստ պատմագիր Ստեփանոս Օրբելյանի, 929թ-ին հիմնադրել է Սյունյաց տեր Հակոբ եպիսկոպոսը: Շատիվանքը Սյունիքի ուշ-միջնադարյան, կրոնական և մշակութային խոշոր կենտրոններից է, վանքը եղել է նաև նշանավոր գրչության կենտրոն: Եթե ազգի սաղարթը կրթված է, ապա նրա արժեհամակարգն ամուր է, դիմագիծն` անխաթար որը նաև ազգապահպանման կարևոր գրավականն է: Ամուր արմատներով անցյալից սերվող կրթամշակութային ավանդույթները Շատինում այսօր է բարձր հարթության վրա են: Շատինում գործում է նաև առողջության կենտրոն համալարված բժշկական անհրաժեշտ միջոցներով և սարքավորումներով: Ուշագրավ բնաշխարհով հայտնի Շատին համայնքի բնակչության հիմնական զբաղմունքը անասնապահությունն ու հողագործությունն է։ Բերրի բնությունն այստեղ շռայլորեն բաշխում է կենարար բարիքները` արդյունավետ պայմաններ ստեղծելով գյուղատնտեսության զարգացման համար: Շատին համայնքի առավելություններից է նաև, գյուղամիջով անցնողՀերմոն-Ելփին ոռոգման ջրատարի առկայությունը, որի շնորհիվ ոռոգվում է համայնքի շուրջ 200 հեկտար տարածք։ Զրուցելով Շատին համայնքում վերջին տարիներին իրականացված բարեփոխումների և նախատեսվող ծրագրերի մասին` համայնքի ղեկավար Մամիկոն Սմբատյանը կարևորեց հատկապես տեղի բնակչության հայեցի մտածելակերպն ու սեփական բնակավայրի հանդեպ ունեցած սերն ու նվիրումը, որի առկայությամբ է պայմանավորված համայնքում նկատվող ցանկացած դրական տեղաշարժ և հաջողություն. չէ որ մի ձեռքը ծափ չի տա, իսկ գյուղ կանգնի` գերան կկոտրի: Եղեգիս գետի հունին կից ծառապատ ազատ տարածությունները Շատինի հանգստյան յուրօրինակ գոտիներն են, որոնք ասես եդեմական պարտեզ են հիշեցնում: Բնության այս ներդաշնակության մեջ ապրում ու արարում են շատինցիները` անցյալից ժառանգած պատմամշակութային մնայուն արժեքներով, ավանդույթներով և նիստ ու կացով: |
Աղբյուրը` Վայոց Ձորի մարզի Շատին համայնքը
Հավանել
2
Չհավանել
0
8137 | 0 | 2 | 0